ბერლინის სინდრომი

მე არ ვიცი საავტორო უფლება გააჩნია თუ არა აწ უკვე ხალხურად ქცეულ ფრაზას, – “პრობლემა ჩემშია, წარსულის გამო სიყვარულის მეშინია”, – ან ოდესმე გულწრფელი დაშორების წყარო თუ იყო, მაგრამ სადღეისოდ ურთიერთობის ყველაზე ყალბ, მაგრამ ეთიკურ ეპილოგად ითვლება, რადგან ქვეტექსტად დაზარალებულთან ახდენს თვითიდენთიფიკაციას, მეც დამშორებიანო. ან მაჩვენეთ სად არის ამდენი საბედისწერო ქალი ქალაქში, ასე მგონია ერთი სახე აქვთ. საბოლოო ჯამში ფრაზა იმდენად ვირუსული აღმოჩნდა, რომ ყოველ ჯერზე, როცა ვისმენ საშიში სიყვარულის შესახებ, ვფანტაზიორობ კადრს ჰორორ ფილმის ჟანრში: ბიჭი წევს აწმყო პარტნიორთან ერთად ლოგინში და საწოლის ქვეშ შეხედვის ეშინია, იქ დაბუდებული ყოფილი პარტნიორის აჩრდილის გამო. 

იმის მიუხედავად, რომ წიგნში, და იგივე სახელის მქონე ფილმში “ბერლინის სინდრომი”, ეს კიჩი ფრაზა არ არის ნახსენები და პოლიტიკური ქვეტექსტებიც კი ლაითმოტივად თუა ჩატვირთული, პოსტ ფაშისტურ უსიყვარულობისკენ მამისამართებს. ფაშისტური პროლოგის მქონე ბერლინმა საკუთარი თავისადმი სიყვარული იმდენად შეინანა, წარსულის გადახარშვას უცხოელებთან ინტეგრირებული მსუბუქი ფლირტით, ლიბერალური სავიზო რეჟიმით ცდილობს. ანუ ქალაქი ისევე იქცევა, როგორც ადამიანები ვიქცევით ხოლმე განქორწინებისას. ძლიერ ურთიერთობებს ვანაცვლებთ მსუბუქი ურთიერთობებით, და ვერ ვხვდებით, რომ მსუბუქთან კონტრასტით ძლიერი კიდევ მეტად ძლიერი გამოჩნდება და ამით წარსული მოჩანს ავტორიტეტი. ფილმი გადაღებულია გედეერის ბერლინის არქიტექტორულ ძეგლებში, რაიონში, სადაც კედელი იმდენად კალუსტროფობიული აღმოჩნდა, მონატრებულ მადაზე თითქოს თავად შენობები ისრუტავენ აქ ფეხგადმოდგმულ ტურისტებს.

ავტორმა აზრის გადმოსაცემად, გვაჩვენა გდრ ბერლინელი მანიაკის პერსონაჟი, რომელსაც ბავშვობაში დედა უკეთეს მხარეს გაექცა და ტურისტებზე გაუჩინა ფეტიში. დღისით ის ფორმალური ინგლისურის პედაგოგი გახლავთ, საღამოობით კი სახლში ვან ნაით სთენდით იტყუებს უცხოელ გოგოებს, ხოლო მეორე დილით სახლის კარებს უკეტავს რომ არ გაიქცნენ. მანიაკის ერთ-ერთი უცხოელი მსხვერპლი და ფილმის პირველადი პერსონაჟი ბერლინში გდრ შენობების ფოტოგრაფირების სურვილმა ჩამოიყვანა. რატომ უკავიათ ტურისტებს კამერებიო? იმიტომ, რომ ჩხაკუნით გაუცხოების უხერხულობა დაფარონო, – არის ასეთი თეორიაც, მგონი ისევ გერმანელისგან. როცა ტურისტი უკვე გდრის ცივი ოთახების ტყვედ იქცევა, შეიძლება ჩავთვალოთ, რომ, როგორც ნამდვილმა არტისტმა, კედლის რომანტიკული კლაუსტროფობია, საკუთარ თავზე გამოსცადა, ლოგინის ქვეშ შეიხედა.