იგავი 99 ბატკანზე

36087502_1793016630766379_1129437387936497664_n.jpg

ანუკის ლუთერანულ ტაძარში ლიტურგიის სინქრონული თარგმნა შესთავაზეს გერმანულიდან ქართულ ენაზე. ბევრი ვიმსჯელეთ თუ რამდენადაა საკმარისი მართლმადიდებლური ტაძრისთვის ეკლესიიდან განკვეთა თუ სხვა აღმსარებლობის ეპისკოპოსთან ერთად ფაქტობრივად ლიტურგიას აღავლენ. ვიმსჯელეთ მსგავსებებსა და განსხვავებებზეც. ჩემი აზრით, ქართულსა და გერმანულ ტაძარ შორის პირველი განსხვავება, რაც ზედაპირზევე გხვდება, კვირა დილის წირვის აღსრულების დროა, – ქართველები წირვაზე იმაზე ერთი საათით ადრე უნდა გამოვცხადდეთ, ვიდრე სამსახური გვეწყება სხვა კვირის დღეებში, ანუ ათზე არა და ცხრაზე. მაგრამ გერმანელები წირვას სამსახურის სასტარტო საათიდან ერთი საათის მერე ანუ 11-ზე იწყებენ. მენიშნა.

გვენიშნა ისიც, რომ გერმანული ღმერთი ტიპური კაცია, – იგავის თანახმად, 99 ბატკნის მიტოვება შეუძლია თუ ერთი დაკარგული ბატკნის საძიებლად წავა. ან რა მაგალითს აძლევს ამ 99 ბატკანს, რომლებსაც მწყემსის ყურადღება უნდათ და დამჯერად ძოვენ ბალახს, იწველებიან, ქოჩორს აკრიჭინებენ? დავფიქრდი და ეს ისტორია უკვე კინოა. არავის აინტერესებს მწყემსის პერსონაჟი, რომელიც 99 ბატკანთან დარჩება, რადგან თუ ერთ ბატკანს გაეკიდები, სათავგადასავლო სიუჟეტის პერსპექტივაა. ან რას ფიქრობდა ერთი ბატკანი რომელიც გაიქცა? სავარაუდოდ არაფერს, მწვანე ტრამალს გაყვა და ხრამში გადავარდა. მაგრამ იქნებ მწყემსის ყურადღების მოპყრობა უნდოდა? გამორჩეულად უყვარდეს მაინც იმ ღმერთს ეს ცალი ბატკანი, მაგრამ ღმერთისთვის ხომ ყველა ბატკანი ერთნაირია, სიყვარულის კუთხით თანასწორი. რა დაემართათ იმ 99 ბატკანს, რომლებიც მწყემსის გარეშე დარჩნენ? იქნება გაიფანტნენ, მგლებმა დაგლიჯეს, თავიდან ჯერ გარიყულა ბატკნები დაძიძგნეს და ღამეში მთელი ფარა გაწყვიტეს? ხომ ვამბობდი უკვე კინოა.

ამიტომ ლიტურგიის მერე წავედით ფაბრიკაში უგემური პროსეკოს დასალევად, ვინილების გასამიქსად და ცოლიან გერმანელ ბიჭუნებზე საოცნებოდ. იქნება ღმერთი გამოგვკიდებოდა, ჩემგან მარტო ლიტურგია გინდათო. იქნება ჩვენი ცოდვებიც ღმერთთან ფლირტია, პლატონური, ადამიანურ-ღვთიური? მიმოვიხედეთ და წირვაზე მყოფი მთელი 99 გერმანელი არ დაგვადგა ფაბრიკაში? ამ ქალაქში ხომ ვერსად გაიქცევი. და მაშინ მივხვდით რომ ურბანული პაბები ღმერთის მოფიქრებაა, გაქცეული ბატკნები რომ ერთად შეგვყაროს.

პირველად იყო უარი

75687.jpgერთხელ პაპაჩემმა მიამბო, როგორ დასაჯა ბავშვობაში მამამ საქონლისთვის წყლის დასხმა რომ დაავიწყდა: ყელზე ზაქის კირკარი წაუჭირა და ცხელ მინდორში წყლის მიუწოდებლად დააბა, იგივე უნდა განეცადა, რომ საქონლისთვის გაეგო. მამა-შვილობაზე საუბარს შევყევით და მეზობლის შთამომავლობით ცოდვაზე მომიყვა. შვილებმა ამ ოჯახში მამა შეკამათების ნიადაგზე მოკლეს. ამ მამამ კი, თავის მხრივ, ახალგაზრდობაში თავისი მამა დაღუპა. დავალებული იყო, ქალაქიდან წამალი წამოეღო, ამან კი გატანებული ფული ნარდში წააგო და რა ექნა, ქალაქიდან ცემენტი ჩაუტანა, წამლად გაასაღა, დღეში სამჯერ ჭამის შემდეგო.
მორალი: წინაპრების ისტორიები ბევრ ჰორორ ფილმზე ბრუტალურია.
ბიბლიის ერთ ინტერპრეტაციაში წავიკითხე უარზე, როგორც შთამომავლობით ვირუსზე. ცნობიერების ნაყოფის აკრძალვით ადამ და ევას პირველად ჩაეტვირთა უარყოფის ნაყოფი და ამ უარყოფის უარყოფით ადამმა უარი ვირუსივით აიკიდა. პირველი რაც გააკეთა, ღმერთისგან დამალვით საკუთარი თავი უარყო. თანაც იმდენად, რომ თავის უარყოფის შიში შთამომავლობას გადასდო. კაენისგან ადამის უარყოფაც შურისძიებაა ღვთის მიმართ, რომელმაც მისი ძღვენი უარყო. ბიბლიის ყველა პასაჟი ასახავს რომ ნებისმიერი ცოდვის მიზეზი უარყოფის შიშია და რომ კაცობრიობა პანიკაშია პირველყოფილი უარის უარყოფის გამო. კაცობრიობის ისტორია არის უარი საზოგადოებისგან, ოჯახისგან, სულიერი თუ ფიზიკური მეგობრისგან და სხვ. ყოველი ფობია უარყოფის შიშისგან იღებს სათავეს. თვით სიკვდილის შიშიც. განსხვავება მხოლოდ ობიექტშია.
ვუყურებ პაპაჩემის ეზოში მდგარ საფრთხობელას და პერსონალურ უარებს ვიხსენებ, ქრონოლოგიურად და დიალოგის სისტემით შეძლებისდაგვარად. ყველაზე მეტი უარი ვისთვისაც მითქვამს მისგანვე მიმიღია და პირიქით. თან წარმოვიდგენ ზაქის კირკარისგან წაჭერილ პაპაჩემს, ცხელ ზაფხულში დახვეული ბუზებით. ალბათ სადღაც, უნარების დონეზე რომ მახსოვს სისხლით. ვიხსენებ იმ გარდამავალ ეტაპებს, როცა უარმყვეს: დედამ მეორე შვილის გაჩენის მერე, მეგობარმა – სკოლაში, კაცმა – სხვა ქალში, გასაუბრებაზე სასურველ სამსახურში. მომინდა ამერბინა უახლოესი გორაკი და მეყვირა: “დიახ!” – ექსჰიბიციონისტური ცოდვების დასაკმაყოფილებლად, მაგრამ დამეზარა და ისტორიების მოსმენა გავნაგრძე, დავტვიტე.

დღიურების კითხვის ცოდვაზე

 10917382_1012428145438348_4806292010097135862_n

თუ ერთხელაც ქალაქიდან პატარა ხელჩანთით გახვალ, თანაც სამიოდე დღით ლამის უცნობ ადამიანებთან მიტოვებულ სახლში მოთავსდები, ჰამაკიანი ეზოთი, მოშიებული კატებითა და ჩემოდნებში, ლამპებში, ნათურებში, ჩაიდნებში ჩალაგებული მცენარეებით, ცდილობ ანაკომის სუპები კეჩუპითა და ჩიფსებით გაახალისო, რომელიც უკვე იმდენად გეზიზღება, რამდენადაც მოკრძალებულია თქვენი ჯიბეები, მთავარია ღვინის თამაშობანი მეტაფიზიკურ საუბრებად არ აქციო, ამგვარად სახლის იმ იდუმალ კუნჭულს მიადგები, რომელსაც მიტოვებული წიგნების კარადა ჰქვია.
დიასახლისს ისტორიული ლიტერატურა და სამეცნიერო ფანტასტიკა ჰყვარებია. მაგრამ კითხვასთან ერთად თურმე, სტუდენტობისას კალამსაც ამოძრავებდა. დიახ, ისაა: აწ გარდაცვლილი ქალის დღიური ვიპოვნე და წავიკითხე კიდეც. ჩემი ცოდვები სინდისმა მაშინ დამიმძიმა, როდესაც მწერალი შემიყვარდა. 80-იანების მაგარი გოგო, რომელიც ქალთა თავისუფლებისთვის იბრძვის, 9 აპრილს გვიყვება, არის ვინმე კაცზე უიმედოდ შეყვარებული, წონის პრობლემა აწუხებს და.. უცებ აუპატიურებენ. მერე მშობლები და ნათესავები მის დღიურს იპოვნიან, წუწუნი პირადი ცხოვრების გაქრობაზე, შიგადაშიგ ლექციების ცხრილი და სასწავლო პროგრამების მსუბუქი გაშარჟება. ის ხვრელი, რომელიც გრჩება საიდუმლოს ამოთქმის დროს და სრულდება ახალი ენთუზიაზმის პოვნით. დღიურის წერისას ხომ ყველას, თუნდაც გულის პატარა კუნჭულში, გვაქვს მკითხველიან მწერლად ქცევის ამბიცია.
ამჟამად, რუტინულ ცხოვრებას დავუბრუნდი და დროდადრო საახალწლო გადაკარგვას ვიხსენებ, როცა მეგონა, რომ არ არსებობდნენ ადამიანები გარდა ამ სახლისა, ოთხი ლოთი გოგო-ბიჭისა, რომლებიც ვხატავდით, მტვრიანი ფირით სურათებს ვიღებდით, გიტარაზე ვუკრავდით და ირგვლივ მაგარი ქალის აჩრდილი დადიოდა. და როცა სამსახურში დღევანდელზე მკითხეს რა უნდა მესაუზმა, ვუპასუხე, რომ ანაკომის სუპი კეჩუპით. ვაი და რა, წყალწაღებული რომანტიკოსი ვარ.

რეგულირების ბიურო

ნაწერის სათაური ჩემი არ არის, თანამედროვე ფილმიდან ავიღე, როცა ზეციური ბიურო სახელმწიფოს პოტენციურ მმართველს ეცხადება და პირობებს წარუდგენს: თუ გინდა მთავრობაში იყო.. მერე ეს კაცი დაიხურავს ქუდს, როგორც ცოდნის სიმბოლოს, ავა ცათამბრჯენზე, როგორც ბაბილონის გოდოლის სიმბოლოზე, რომ ღმერთს პირისპირ ჩახედოს და უთხრას: ორივე მინდა. მერე მოხდება დაპირისპირება ანგელოზებს შორის, ვიღაცა ბედისწერას განუდგაო და ამ კაცს წიგნი შეაჩეჩეს ხელში: აგერ, მთელი შენი ცხოვრება წერია, სხვაგვარად ვერ იზამო. ბოლოს ირკვევა, რომ ბედისწერა ბრბოსთვისაა განკუთვნილი, მხოლოდ ერთეულები თუ ცდილობენ დამოუკიდებელ ნაბიჯებს და ეს ღმერთს მოსწონსო.

ეს სათაურის ახსნისთვის მოკლე შინაარსად, ფილმი იქით და მაგიაზე ვფიქრობ, როგორც განგების შეცვლის ერთ, მაგრამ არა ერთადერთ საშუალებად და ვამბობ, მისი ცალსახად უარყოფა არ შეიძლება, მთავარია, როგორ გამოიყენებ. თუ დაკვირვებიხართ, თუნდაც წიგნებში ჭეშმარიტების შეცნობა ეშმაკისთვის სულის მიყიდვით იწყება, მაგრამ მასზე არ ჩერდებიან, მუდმივ მოძრაობაში არიან. აქ არ იმაზე, რამდენადაა მაგიურობა სარწმუნო, მხოლოდ მის მორალურ ასპექტებზე გავამახვილებ ყურადღებას.

შაგრენის ტყავი რომ ავიღოთ, როგორც სურვილების შემსრულებელი სიმბოლო, გამოხატული მატერიალურად, ცხვარი, მედეას თუ აბრაამის დროიდან, ოდითგანვე იმ სოციალურ კატეგორიაში გადის, სიცოცხლეს მსხვერპლად რომ ეწირება. ამ შემთხვევაში, აბრაამი შაგრენთან იდენტური ხდება, რამდენადაც სურვილისა და მოსურნეს საერთო აღქმა ხდება. სიცოცხლის ბოლოს ტყავი კაცთან ერთიანდება და მთლიანობაში ხდება დაღუპვა.

აღვნიშნავ, რომ გენეტიკური მდგომარეობის მიუხედავად, მისი პრაქტიკისთვის არასდროს მიმიმართავს. იმ მიზეზით არა, რომ ცოდვად მივიჩნევდი, ეკლესიაშიც კი სამიოდე სურვილი თუ მექნება ნათქვამი ხატისთვის. საქმე იმაშია, რომ მძაფრი სურვილები არ მაქვს და ჩემი პრობლემა შინაგანის დაზიანებულ აღქმაშია. დაზიანებული გარემოსთვის ითქმის, თორემ როგორც ფრთხილი, ისე აღვიქვამ, ვიცი, რომ ნებისმიერ სურვილს ნეგატიური მხარე მოყვება და მეშინია მათი ახდენის. ამიტომაც ვამბობ: კონკრეტული სურვილები არ მაქვს.

ვთვლი, რომ ”ვსიო კ ლუჩშემუ”, აი, როცა ერთმა ახლობელმა მაგიის მეშვეობით სურვილი ჩაიფიქრა, სასურველ თანამდებობაზე მოწყობისთვის, სხვაგან უკეთესი პირობები გამოუჩნდა, მაგრამ ვეღარ გამოიყენა, იმ ახდენილი წინა თანამდებობის გამო. ან როცა ჩემმა წინაპარმა საყვარელი ქმარი მოაჯადოვა, შემდგომში თავად გადაუყვარდა და მუდამ ღალატობდა. ეტყობა ის გამოჩნდა, ვისაც ის განგების ნებით უყვარდა. მაგრამ გამაღიზიანებელი ის არის, რომ როცა დროისა და ექიმის გაიგივებას ახდენენ, მგონია, მაფურთხებენ, რადგან ვთვლი, რომ იდეები არსებობს, რომლებიც დროსა და სივრცეზე მეტია. მე კი არ ვიცი, რომელი სურვილი საუკუნოდ მიღირს, ნებისმიერ ფასად, დროსა და სივრცეზე მეტად, ამიტომაც მძაფრი სურვილები არ მაქვს. თან მე ძალა არ მაქვს, რადგან სათანადო ხედვა არ მაქვს.

თან სწორედ გაიგეთ, წეღან ლოცვა ღმერთისადმი და მაგიის გამოყენება სათხოვნელად ერთ კონტექსტში მოვაქციე, – საბოლოოდ, ორივე შემთხვევაში სურვილი მაინც ღმერთამდე აღწევს, მხოლოდ მეორეში სურვილის ახდენისთვის სიტყვასთან ერთად მისი იდეის გამატერიალურება უნდა მოვახდინო, თუ პირველის შემთხვევაში მხოლოდ სიტყვის ძალა მოქმედებს.

მის მავნებლობაზე რომ გავამახვილო ყურადღება, ზოგი თვლის, რომ თხოვნის გაგზავნას უარყოფითი შედეგი არ აქვს. მე მაინც ვთვლი, რომ ორივე შემთხვევაში, სანაცვლოდ რაღაცის დათმობა გიწევს. ცხოვრებას ერთგვარ ”ლეველებად” აღვიქვამ, ანუ რაც უნდა დახარჯულიყო შენი ცხოვრების ერთ სფეროში, ენერგია იქიდან გადმოდის და ამ თხოვნისთვის ლოკალიზდება, ანუ საკუთარი საჭიროებებიც ყოველთვის ერთმანეთის პროპორციულია. ამიტომაა მაგია ბნელი, რადგან თვლიან, რომ სამყარომ უფრო იცის შენი საჭიროებები, ვიდრე თავად შეგიძლია მისი გარჩევა. მაგალითად რომ ავიღოთ სატურნის თილისმანის დამზადება, რომელიც ეხმარება მაღალი თანამდებობის მოსაპოვებლად, მის მატარებელს ენერგიულსა და ძალაუფლებიანს ხდის, სამაგიეროდ, უბედურების მომტანია სასოფლო სამეურნეობის საქმეებში, პირად კონფლიქრებში და მშობიარობის შემთხვევებში.

ხოლო ოკულტიზმსა და მაგიას შორის განსხვავება არა, უფრო საფეხურებია, რამდენადაც პირველი შეცნობაზე ლოკალიზდება და თეორიულია, ხოლო მეორე ამ თეორიის გამოყენებაა პრაქტიკაში. ეს ფაუსტური ლოგიკაა, რამდენადაც თეორიული ცოდნა ბედნიერების მომტანი არ არის ინტროვერსიული, გარემოსგან იზოლირებული ბუნების გამო. ოკულტიზმის დიდი წვლილი იმაშია, რომ მდგომარეობას ამყარებს შენსა და ზედა სამყაროს შორის. მაგია ერთგვარი გასროლაა იარაღის გარეშე. მისი მოქმედება იმაში მდგომარეობს, რომ გარეგნობა შინაგანის მკრთალი, მაგრამ მაინც ანარეკლია, ცოცხალი ორგანიზმები და მაგნეტიკური სხეულები გამოყოფენ ბნელ ფლუიდებს, სენსორების მიერ ხილულს. ეს ფლუიდები არის უხილავი ძალის გამოვლინება. ვფიქრობ, ცოდვა ის კი არ არის, რომ ეს ძალა იქნას გამოყენებული, არამედ ის, რომ ეს შექმნილი ძალა, გამოუყენებლად იკარგებოდეს, მასთან კონტაქტის გარეშე ვკვდებოდეთ. მთავარია  ხედვის, აღქმის მდგომარეობა, რეალობასთან იყოს კავშირში.

ეს ზოგადად, მაგიასთან დაკავშირებით აზრი რომ მეთქვა. თქვენს ნებისმიერ შეხედულებას ინტერესით მივიღებ. თუ სურვილი იქნება, შემდეგი თემებისთვის ვაპირებ, ძველ ქართული მაგიიდან რამდენიმე საქორწინო რეცეპტი გასწავლოთ, სასიყვარულო ელექსირები წავიკითხოთ ან ზოდიაქოს ნიშნების მიხედვით თილისმანები დავამზადოთ.

თოვლის ბაბუის ინსტიტუტი

 #1. გოზინაყი მინდა

ძველმოდური ადამიანი ვარ, თუ დროს ტექნიკის კუთხით განვიხილავთ. ისე არ გამიგოთ, ვადარებდე და წიგნის სუნი ინტერნეტს მერჩივნოს ან ინტერნეტში მხოლოდ სოც. ქსელებისთვის შევდიოდე. : ) ძნელად ვიგებ ძვირადღირებულ მობილურებს და სხვაზე გაცილებით მეტ დროს ვუთმობ მათ დაშლა-აწყობას. : ) პლიუს, დაილოცოს ზენიტი. : )) გამოგიტყდებით და ბლოგისთვის პოსტსაც ქაღალდზე ვწერ. და მერე ვკრეფ. ასე აზრები მეტად თანმიმდევრულია.

ამ თემაზე წერა 1 თვის წინ შთამეგონა, როცა მეგობარმა მკითხა, ნაძვის ხე დადგიო? მე არ შემიმჩნევია, არა თუ ის, რომ ოქტომბერია, ისედაც არ ვდგამ და გაკვირვების გარეშე ვპასუხობ:

– არა, შენ?

გითქვამთ ოდესმე ბავშვისთვის, რომ თოვლის ბაბუა არ არსებობს? სახალისო ექსპერიმენტია, რომელზეც სხვადასხვა ობიექტი განსხვავებულად რეაგირებს. ზოგმა მცემა კიდეც.  მათი ე.წ. ტკბილი ტყუილი დიდობაში აუცილებლად თავს იჩენს მეთქი, გავიფიქრე და მათ მშობლებს განვუცხადე:

– თქვენ ბავშვებს არასწორად ზრდით: ენას იჩლიფავთ და მეტყველებას უნაზებთ, გრამატიკას ართმევთ და მერე გიკვირთ, ჟურნალისტები როგორ მეტყველებენ. ცხოვრებისეულ სირთულეებში ენაზებით და აწოდებთ მასობრივ ტყუილს.

ჩვენც მასე ვართო აღზრდილები, – მედავებით, – და მერე რა, ვერ გავიზარდეთ? კი, აბტურიენტობისას ვსწავლობთ ენის გასატეხებს. მშვენიერია. ვგებულობთ, რომ თოვლის ბაბუა მშობლებისგან დაქირავებული მუშაკია და, როგორც წესი, მანქანით დადის. მაგრამ ილუზიებისგან ვერ გამოვდივართ.

– ატყუებთ და მერე გიკვირთ, რატომ იტყუებიან. თქვენ არასწორად ზრდით ბავშვებს!

#2. სისხლიანი მერი თუ ლაშარობა

მეც გაზრდის მსხვერპლი ვარ. იმ წლებში დავიბადე, ენთუზიაზმზე გაკეთებული ქვეყნები სსრკს რომ ცვლიდნენ. და მასთან ერთად პოლიტ. ათეიზმი ტრანსფორმაციას გადიოდა. ლენინის ძეგლი ჩამოაგდეს და პარალელურად ხატები აღმართეს. ხატები და ჯვრები მასობრივად და მქუხარე ტაშით. მსგავსზე აპლოდისმენტებსაც აკრძალული ხილის გარდა გამოტოვებულის დადევნების მიზეზი ჰქონდა. ცოდვების მონანიებასაც ისტერიული ხასიათი მიეღო. აქაც მასობრივად უკრავდნენ ტაშს. ოთხი წლის ვიყავი, მაგრამ მახსოვს. ღმერთი სიყვარულის სახელით დამსჯელ ძალად აღიქმებოდა. და მეც მსჯიდნენ. არა, ფიზიკურად. არა, არც კუთხეში მაყენებდნენ და არც ჯოხებს მამტვრევდნენ. მადლობა ღმერთს, საკმაოდ ცივილურად და ლმობიერად, სიტყვებით:

– ღმერთი დაგსჯის!

ისიც მსჯიდა. უფრო სწორედ, თავს ცხელი წყლით ბანაობისას თავად ვისჯიდი, კუპრში დაწვას რომ შევჩვეოდი. მერე გავიგე, თურმე სხვებიც სჩადიოდნენ იმავეს. კუპრის რა გითხრათ, მაგრამ მას მერე სიცხეს კარგად ვიტან.

ზაფხულობით, როცა მამა ნადირობდა, მე სათამაშო ხაფანგი მქონდა, – სოფელში მათში წიწილებს ვიტყუებდი და ვკეტავდი. თითქოს საზიანო არ ყოფილა, მაგრამ ერთს ფეხი გაეჭედა და დაკოჭლდა. მამამ ფრინველი დაჭრა და შეჭამა. მას მერე, ხორცის ჭამა არ მიყვარს.

მითუმეტეს, არ მიყვარს წმინდა მსხვერპლშეწირვები და დანიანი ტიპები დღესასწაულებზე. და როცა ხალხი ერთობა, მე ვწევარ და ვკითხულობ რამეს. ზრდილობის გამო მაინც ხმა ამოიღეო და ვიღებ. ზრდილობის გამო ვიღებდი და ვკითხულობდი.

წარღვნაზე რომ წავიკითხე, ავტირდი. თან ის პერიოდი იყო, როცა სოფელში  რამდენიმე დღე გადაუღებლად წვიმდა. მას მერე ვიცი, რომ წარღვნას ყველა დროში ელიან.

მერე გავიდა დრო. სხვათაშორის, ამ დღეებში მეგობარმა ბავშვი მონათლა. ნათლიან მეგობრებთან ერთად ყაზბეგში დამპატიჟა. თითქოს დავთანხმდებოდი, რომ არა პოსტსკრიპტუმად დათანხმების მორიგი მცდელობა:

– ცხვარი ავიყვანოთ და დავკლათ. მორწმუნე ვარ და მიყვარს რიტუალები. ხომ წამოხვალ?

– არა! – ცივი უარი ვუთხარი მათ რამდენჯერმე გამეორებულ შეკითხვას. გაეცინათ კიდეც ისეთი ტონი აღმომაჩნდა. ლოტკინის თავიდან მეტრომდე ისე ჩავირბინე, არც დავმშვიდობებივარ.

რაც შეეხება მსხვერპლშეწირვას ღმერთის სახელით, საიდან მოდის?

გზაში ჩემს თავს ვეჩხუბებოდი, რატომ არ ვუთხარი:

– თუ ქრისტიანი ხარ, წაგიკითხავს და ანსხვავებ ძველსა და ახალ აღთქმას, თუ ჯვარი გიკეთკია და იცი მისი სიმბოლური დატვირთვა. როცა ქრისტე ეწამა, ღვთის წამება ნებისმიერ ხორციელ მსხვერპლზე მაღლა დადგა, ღვთის შიში სიყვარულმა ჩაანაცვლა. სისხლიანი მსხვერპლი კი სულიერმა მსხვერპლმა (ბერ-მონაზვნობამ), – ბოლოს ვთხოვდი, ხორცის ჭამა თუ უნდოდა, ქრისტეს ნუ აბრალებდა.

ამას წინათ, ფორუმზე წავიკითხე, თევზების ზოდიაქოზე ეწერა, სჯერა, რომ თოვლის ბაბუა არ არსებობს, მაგრამ თავს დადებს რომ მოსემ ზღვა ორ ნაწილად გააპოო. სამწუხაროა, ნებისმიერი სიმბოლო რომ პირდაპირი მნიშვნელობით იგება. ვერც იმ მწუხარებას გავეცალე, რომ აღზრდის მსხვერპლები ვართ. გავიზარდეთ, დიდური ილუზიები გვაქვს. რასაც გვიყვებოდნენ, ყველაფერს ვიჯერებთ, უანალიზოთ, უეჭვოდ, ბრმად.  თითქოს რა მოხდა, უწყინარია თოვლის ბაბუის არსებობა, მაგრამ კიდევ იმდენი ილუზიაა.

დღეს წმინდა გიორგობაა. ახლა ლიბერალები გამოდიან, ვეშაპის ნაცვლად ადამიანი იგულისხმებაო მახვილის ქვეშ. ზოგი ადამიანს ჩათვლის, ზოგი – არა. მაგრამ მე ისევ ქრისტიანული ფრაზა მახსენდება: ცოდვას ებრძოლე და არა ცოდვილსო. გიორგი ბოროტ ადამიანებს კი არ ებრძოდა, ებრძოდა ქრთამებს, თავისუფლების შეზღუდვასა და შიშს, პირველ რიგში საკუთარ თავში. მერე მოვიდა ქრისტე და ბრძოლის ხერხიც შეცვალა, – მახვილს ბზა შეუსაბამა.

საღამოს მეგობარი მპატიჟებს ბარში და ვსვამთ სისხლიან მერის. რას გაუმარჯოსო. ვპასუხობ:

– ოცნებას.

#3.  რა განსხვავებაა შიზოფრენისა და ილუზიას შორის?

რამდენნაირად შეიძლება გავიგოთ ილუზია. მითუმეტეს, იმ კიბერ სამყაროში, სადაც რეალობის ცნება შედარებითია და ოპოზიციას არ უქმნის მას.

ადრე რელიგიის მასწავლებელმა გვკითხა, გვჯეროდა თუ არა, რომ სადღაც უკვდავების წყარო მოედინებაო. დასკვნა ასეთი იყო, რომ რაც ადამიანის ფანტაზიას შეუძლია მოიგონოს, ჰაერზე არაა, თავად ჰაერიც არ არის ჰაერზე, და რომ ყველაფერი შესაძლებელია.

ფეისბუქის ერთ-ერთ  ჯგუფში ვსაუბრობდი ამის შესახებ. თუ რა სახის მულტფილმი მიეწოდება ბავშვს დღეს? ფანტასტიკის ჟანრშიც კი ცდილობენ ვითარება ლოგიკური გზით განავითარონ. ეს ეპოქაა, სადაც ფანტასტიკაც სამეცნიეროა ხასიათისაა. და არა უბრალოდ ვაშლი, რომელიც სასწაულებს ახდენს. ფანტაზია გარემოს შეცნობას ალბათ ვერ ეხმარება, მეტიც, ართულებს. ჩემი აზრით, გრძნობადი, აღქმითი ორგანოები მისგან უნდა გავმიჯნოთ. სამომავლო გეგმებისთვის უნდა გამოვიყენოთ, ვიდრე სიღრმეში ჩასახედად.

ფანტაზიურ აზროვნებას აქვს თვისება: ილუზიით შეიცნოს მომავალი. ამის შედეგად, მიღებულ მოახლოებულ განცდებს შეიძლება უკუღმაც ვიგებთ, – მოახლოებული ლხინის დროს ვტირით და პირიქით.

თუმცა ვერ გამიგეს. ეს არ ნიშნავს, რომ ფანტაზია უგულვებელყოფილი იყოს. მეტიც, მისი განვითარება გამოგონებას უწყობს ხელს, ახალი იდეების არსებობას, მაგრამ მისი წარსულთან გათამაშება საფრთხეს იწვევს. ეს საუკუნეა ფანტაზიის გამეცნიერების და მეცნიერების გაფანტაზიურობის. საუკუნეა, სადაც რეალობა, თავისი წარსული-აწმყო-მომავლით, ეჭქვეშაა. ეჭვქვეშაა თვითონ რეალობის რეალურობის განცდა.

როდესაც პირველად შეისწავლეს ჰალუცინაციები კლინიკურად, ის გამოიყო ილუზიებისგან. იგი მისგან ობიექტის არსებობა/არარსებობით განსხვავდება. ჰალუცინაციის დროს საგანი არ არსებობს. ილუზიის დროს არსებობს ობიექტი, მაგრამ სუბიექტურადაა აღქმული. როცა აღქმა ძლიერდება საგანი მაშინ იცვლება ან სახეს იცვლის. რჩევა შეიძლება  შემდეგნაირიც იყოს: აზრთა თვითნებური ნაკადისას ყურადღება სხვა გრძნობად ორგანოზე გადავიტანოთ. მაგალითად, ხედვითი ორგანოდან სმენითზე. ეს ეხმარება ჰალუცინაციის გაქრობას საწყის სტადიაზე. იმავეთი ილუზიას ვერ განასხვავებ რეალობისგან.

ზოგი თვლის, რომ ბოდვები, გამოგონებები, არანორმალური ემოციური მდგომარეობები  პიროვნებაში  ევოლუციის მანიშნებელია. შეგვიძლია სიზმრების აღქმაც, როგორც ჩახშული ცნობიერი, რომელის ინტენსიურ მიფუჩეჩებაშიც სიზმრთა ნაკადი იმდენად ძლიერდება, რომ ფხიზელი ადამიანიც იმყოფება ძილში, ჰალუცინაციურ, შიზოფრენიულ მდგომარეობაში. ასე რომ, ნებისმიერი გამოგონილი საგანსაც რეალური საწყისი გააჩნია.

 სამწუხაროდ, ზედმეტად ვცხოვრობ ოცნებაში, თუმცა ძალიან ეჭვიანი ვარ. მიჭირს გარკვევა რომელია ჩემი აზრი და რომელი მიბაძვა. ბავშვობიდან მაინტერესებს თეოლოგია და ეს ჩემს თემებსაც ეტყობა ალბათ. ეს ინტერესის განცდაა ის, რაც მეხმარება ოცნების განსხეულებაში. ბოლო-ბოლო თავიდან ყველაფერი სიტყვის დონემდე იყო.

#3. ჯამი ანუ რისი თქმა მინდა 

 თანამედროვეობის თვალსაზრისით, ილუზია პოტენციურია ან წარსულის გადმონაშთია. რეალობის ცნება ბრჭყალებში ჩასასმელად თუ გამოიყენება.

ეს 21-ე საუკუნეა, სადაც აზროვნებისთვის დამახასიათებელია არა გამარჯვება, არამედ, მიღებული გამოცდილება. თუმცა რა მნიშვნელობა აქვს საუკუნეს. დრო და სივრცე მხოლოდ პირობითია.

ადამიანს, რომელსაც ფანტაზიის უნარი აქვს, შემოქმედებითი თვალსაზრისით განვითარებულ პიროვნებად ყალიბდება. მაგრამ ნუ მივაწვდით ბავშვებს ცრუ ინფორმაციას. პირიქით, ვეცადოთ ცნობისმოყვარეობის, ეჭვიანობის გრძნობა გავუღვივოთ.

თოვლის ბაბუის არსებობის თუ არ დაიჯერა, ნუ გავუფანტავთ ეჭვებს. დაე, თავად შექმნან თავიანთი ინდივიდუალური თოვლის კაცუნა, 21-ე საუკუნის ბავშვებს დასაქოქი ირმებით რომ ამარაგებს.

ნუ აღვზრდით ტყუილებში.

ნუ ვუკრძალავთ თავისუფალ ფიქრს და ნუ შევზღუდავთ ცოდვების დაშვებაში. გახსოვდეთ, ნიუტონი მაშინ მიხვდა ჭეშმარიტებას, როცა თავში ვაშლი დაეცა.

არც მე ვიქნები კარგი დედა, რადგან პრაქტიკა მეტისმეტად მერთულება. მაგრამ იმაში მაინც შევთანხმდეთ, განათლების სისტემაში ცვლილებებია შესატანი.

გილოცავთ გიორგობას და დამდეგ შობა-ახალ წელს!

თვითსინანული


მინდა ვიყვირო, რომ შევცდი. პასუხად მივიღო, დამცირება და თვითსინანული არ მოვიშირო.
ფეხებში მებლანდება ფოთლები და დედამიწის ქერქის ხორცმეტები. დამძიმებული ხელებით მიწას ვეყრდნობი, სახისკენ რომ მიექანებიან და გულაღმა ვვარდები. თავზე ზეწარივით გადავიხურე თმა. აქერცლილი ტუჩები გულივით მიფეთქავს. ირიბი სახით აღვიქვამ ფერებს. ვხედავ აზრებს კადრებად. თვითსინანული მაქვს. მორჩა.
მივხვდი, უხილავ მკვლელობას ჩავდივარ. მკვლელობას, რომელსაც ვერავინ ხედავს. არც ობიექტმა იცის ამის შესახებ. მეც არ ვიცი ვინაა ობიექტი. მაგრამ აღვადგენ.
მოდი, პლანეტების ბედი შევცვალოთო, კონცენტრაცია მივაწვდინოთ იგივე საგანს, – მეუბნება ჩემი თმა. ჰო, ორგანოებს ცალ-ცალკე აღვიქვამ, – დღეს დღესასწაულია: მე თვითსინანული მაქვს.
ამბობს, რომ ყველას თავისი ფუნქცია აქვს, არ ვიფიქრო, რომ არაფრის შეცვლა არ შემიძლია. მე შევეცადე ყველა აზრი უნებლიედ არ მექცია ფიქრად. ვაცნობიერო, ვუყურო, როგორც დამკვირვებელი და დაიწრიტება საცარელში, რომელსაც გონება ჰქვია. ამას ვერ შევძლებო, არ გამაგონო, – ჩავძახი ღეროებს, – და ვურჩევ, დილით გაღვიძებისთანავე ავდგე, ლოგინში არ ვიწრიალო. მოხეტიალე აზრებმა რომ გონება არ გამიფანტოს. ”ჩვენ გავფილტრავთ მას!” – ამბობს სხვა ღერო. შევეცდები ვისწავლო აზრის კონცენტრაცია. ხმაურში რომელიმე ხმა ავარჩიო და მივყვე, ან რომელიმე ავარჩიო და არ მესმოდეს. ”შეამჩნევ, რომ შენ  მბრძანებელი ხარ თავის.” თავი, რომელმაც ჯოჯოხეთი შექმნა სინდისისგან და სინანულის მოცილებით ჯოჯოხეთის გზას ვცდები. მაგრამ იქნებ გადავამეტე ადამიანის ფუნქცია. არც ვინმე მომიკლავს სუიციდური ფიქრებით წეღან. საკუთარ სიკვდილზე ფიქრით. იქნებ სიკვდილი არ მიმეზიდა. სარტრის ბუზებივით იქნებ ცოდვები არ მიმეზიდა.
ვისჯები, რამდენადაც ვისჯი.