რატომ ვიცნობდით ვაჭრებს სომხებად XIX საუკუნეში?

Enter a caption

Bazaar , Suez , 1884 By William Simpson – British

ჯერ კიდევ თერგდალეულებისგან ვიცოდი, რომ ვაჭრობა სომხების ხელობა იყო და თავმოყვარე ქართველი ამ საქმეს არ წამოიწყებდა. თურმე საუბარი არ ყოფილა მხოლოდ ეთნიკურ სუბორდინაციაზე და პოლიტიკურად სენსიტიურ თემაზე იწერებოდა.

ხელში ჩამივარდა საქართველოსა და ინგლისის მოლაპარაკებები ინდოეთში ვაჭრობასთან დაკავშირებით ერეკლე II-ის ხანაში, სადაც საუბარი იყო გეორგიევსკის ტრაქტატის დასავლური ვერსიის დადებაზე: საქართველო ინგლისის მფარველობის და განათლების ქვეშ იქნებოდა, სომხეთი ქართველი მეფის ძალაუფლების ქვეშ გადავიდოდა და სხვა. ვაჭრობაზე კი საქართველო უკვე ისედაც სპეციალური შეღავათებით სარგებლობდა.

ვაჭრები ყოველთვის ჯგუფურად დადიოდნენ სპარსეთსა და ინდოეთში. მინიმუმ 20 კაცისგან შემდგარ ჯგუფს მეფე სამხედრო პირებსაც აყოლებდა. სპარსეთთან ომიანობის პერიოდშიც კი ვაჭრებს ხელს არ ახლებდნენ ისე ჩამოჰქონდათ მსხვრევადი ჭურჭლები, სარკეები, ჩაი და შაქარი. მარკეტინგის განუვითარებაში აბრეშუმის გზიანი ქვეყანა გაჩერდა გეორგიევსკის ტრაქტატთან.

რუსეთთან ხელშეკრულების დადების მერე ინგლისიდან ვაჭრობის თანხმობა აღარ გვქონდა, არც სპარსეთმა მიიღო ქართველი ვაჭრები მშვიდობით. მხოლოდ ადგილობრივი სომხები იყვნენ გაბედულნი რუსეთთანაც და სპარსეთთან თითქმის მთელი საუკუნის განმავლობაში, ხოლო საუკუნის მერე რუსეთთან სომხეთის შეერთების მერე სპარსეთის ომის ზავში, სომხეთს მიენიჭა ვაჭრობის უპირატესობა, ხოლო საქართველო მოსკოვური “იარმარკებით” და ჰუმანიტარული დახმარებებით შემოიფარგლა.

1+1=1(3)

  ” უფალმა ადამი ღრმა ძილით დააძინა, ამოსჭრა ერთი ნეკნი და მისგან ევა შექმნა”. (მოსე).  

” დასაწყისში ცოლსა და ქმარს ჰქონდათ ერთი სხეული და ორი სახე. შემდეგ ღმერთმა მათი სხეული ორად გააპო და თითოეულს თავისი ხერხემალი მისცა”. (თალმუნი).  

 ჯერ კიდევ განუყოფელი არსება სრულ წონასწორობას ფლობდა. მთელი იყო. პლატონი ”ნადიმში” წერს, რომ ადრე ადამიანებს სხვა სქესი ჰქონდათ, ანდროგინები იყვნენ, ანუ სრულები. ბედნიერები იყვნენ და ღმერთისთვის დრო არ რჩებოდათ. და ღმერთმა ისინი გაყო. გაყო ქალად და კაცად. ნაწილებმა ერთმანეთის ძებნა დაიწყეს. ვინც იპოვნა, სრულყოფილებას ეზიარა. 

 ანდროგინი ჰერმაფროდიტი არაა. ეზოთერულ მოძღვრებებში ნათქვამია, რომ ჰერმაფროდიტი არასდროს არსებობდა. იყო მხოლოდ სწრაფად შეწყვეტილი ცდები.

 მდედრობითში დარჩა მამრობითი და მამრობითში – მდედრობითი. უარყოფითი და დადებითი ორივეში ნაწილდება.  დიფერენციის დროს წარმოებს საწყისების განცალკევება, ხოლო განცალკევებული საწყისები განსხვავებულ სფეროებში არიან გატაცებულნი. ეს საჭიროცაა. სხვადასხვა სფეროებში, რომლებიც საწყისებში ჩადებულმა მაგნიტმა გარდაქმნას და საწყისები გააერთიანოს. ესაა კოსმოსის მწვერვალი და იდეალური დასრულება.  

 კაბალა ამბობს, რომ იმ ადამიანების ნაცვლად, რომელთაც შენს ირგვლივ ხედავ, მათი სულები უნდა ნახო, ანუ ის პაწაწინა წერტილი, მარცვალივით რომ ნებისმიერ ადამიანში არსებობს. სიყვარული კი ამ ორი მარცვლის ერთიანობაა. მაგრამ მათ სწამთ სულის დაყოფის. მაგალითად, რეინკარნაციის დროს ქალს ვერაფერი დაეხმარება მამაკაცად დაბადებაში. ის იბადება ქალად, იმიტომ, რომ სულის სხვა ტიპი აქვს. ქალის სული კაცის სული მხოლოდ ნაწილია, რომელიც მიმართულია იქითკენ, რომ კაცის სული აცხონოს. ქმრის სულის ცხონებით, სული თვითონაც გაუბრწყინდება. 

ინდოეთს კლიმატურმა პირობებმა შეუწყო ხელი თვითჩაღრმავებისკენ და სამყაროს მთლიანობის ძიებისკენ. თუმცა კასტების სისტემამ და ქალებისადმი დამოკიდებულებამ, ეს პროცესი შეაფერხა. აქ ქალის გაუთხოვრობა უბედურებად ითვლება. ბავშვებს ხშირად ჩვილობის ასაკში ათხოვებენ. მეტიც, ათხოვებენ ორსულ მდგომარეობაში მყოფი დედის მომავალ შვილებს. თუ ერთი სქესის ორი ბავშვი იბადება, ბრამინები მას ქორწინების აუცილებლობისგან ათავისუფლებენ. აქ ქალს არ აქვს უფლება, მხოლოდ მოვალეობათა ხროვა. მართალია, ინგლისის მთავრობამ გარდაცვლილ ქმრებთან ერთად ქვრივი ქალების დაწვა აკრძალა, მაგრამ ბრამინებმა მათ სიკვდილზე გაუსაძლისი პირობები შეუქმნეს. ქალს თმას და წარბებს პარსავენ, ოჯახის წევრებს რომ მონებად ემსახურონ.

  თეოსოფოსების აზრით, ადამიანი ბრძენია, თუ იმას შეიცნობს ამ ქვეყანაზე, რასაც სიკვდილის მერე იგრძნობს ანუ შეიმეცნებს რა მთლიანობას სამყაროსთან და საკუთარ აზრებს არ მიმართავს ეგოისტურად მხოლოდ თავისკენ. ნარცისიზმი ყველაზე დიდ ცოდვად ითვლება, რადგან ადამიანი აღარ ვითარდება, – ღრუბლების სახით აზრთა ნაკადი ჯგუფდება და ისევ მას აზიანებს.

 ტანტრათი დაკავების შემთხვევაში, საწყისების გაერთიანებით ადამიანები იცნობენ ორგაზმს და მის მერე ჭეშმარიტებას. აქ ორგაზმი განხილულია როგორც ველი და არა როგორც სიამოვნების პიკი. მთავარია გრძნობა (ანუ გონება) არ უშლიდეს ხელს. ამ დროს სრული გათიშვა უნდა ხდებოდეს სამყაროსგან.

 ძველად, ვენერასა და  მარსს ერთ ადამიანად გამოსახავდნენ. ვენერას უკეთებდნენ კაცურ გარეგნობას და ამით მარსთან შერწყმის ხდომილებას კვეთდნენ. მაგრამ მერე პლატონისეული სიყვარულიდან რომანტიკული სიყვარულის გავლით სიყვარულის ფროიდისეულ, იუნგისეულ  გაგებასთან ვჩერდებით: ყველა კაცშია ფარული ქალი, ანიმა. სამყაროს კი საკუთარი სქესი ამოძრავებს.

 ჩემი აზრით, სიყვარულში სამების, სამი ერთიანობის კანონი უნდა იყოს: ფიზიკურობის,  მენტალობის, სულიერების ( Душа́ ). ერთის დაკლების შემთხვევაშიც, ირღვევა მეორე ნახევრის პრინციპი. ვერ გამოვყოფ, რომელია ურთიერთობის მწვერვალი: ფიზიკური სიახლოვე, გონებრივი შეთავსება თუ სულიერი მხარე. ყოველშემთხვევაში, ქალი კაცის ისეთივე ნაწილია, როგორც კაცი ქალისთვის. ესაა ინი და იანის პრინციპი. ერთობა კი ძირფესვიანად მოქმედებს სულზე ( Дуx ). თუმცა ორი ადამიანი ეს დუალიზმია. მათ მესამე ( შვილი ) აკლიათ სამებისთვის.