ბრიტანულ ტელესივრცეში არის ერთი ჰუმანოიდებით დასახლებული ფიქციური პლანეტა ტივოლი, რომელთა მკვირდნიც ძირძველობით გამოირჩევიან სტუმართ-მასპონძლობის წყალობით და ამაყობენ თავიანთი წარსულის ხანგრძლივობით. ათასწლეულების მანძილზე მათ ტერიტორიაზე იმდენმა დამპყრობელმა გაიარა, გასაკვირი არაა, რომ სტუმრის დაფასება გამოუმუშავეს. ამიტომ ტივოლელები ქართველებთან დავაკავშირე, სტუმართ-მასპინძლობა ნეგატიურ კონტექსტშიც გავაანალიზე, ენასაც მივმართე, რომ საუკეთესოს საუცხოო ვუწოდეთ და სტუმართ-მასპინძლობის მატერიალურ სიმბოლოდ წარმოვიდგინე სერვანდში შენახული ეს საუცხოო ჭურჭელი, სტუმრებისთვის რომაა გადანახული და მასპინძლი სათავისოდ რომ ვერ გაიმეტებს. დამპყრობლებიც სარგებლობდნენ ქართველების ამპარტავნული ბუნებით და საუცხოო ჭურჭლებზე მიირთმევდნენ. ეტყობა, რომელიმე პირველადმა დამპყრობლებმა თავიდან ირონიით მოგვიხსენიეს, ბრინჯაოს ხანაა და ამათ ისევ ქვის თეფშები ჰქონიათო და იმის მერე სტუმრებსაც ვაკმაყოფილებთ და მასპინძლებიც ნასიამოვნები ვრჩებით: ახლა იციან, რომ ლამაზი ჭურჭელი გვაქვსო. არც ძირძველობით ტრაბახია უპრიანი, როცა საკუთარი გენის შენარჩუნებისთვის მრავალი დამპყრობელი გავიარეთ ანუ აქამომდე დანებებების ხარჯზე მოვაღწიეთ. სხვანაირად როგორ იცხოვრებდა პატარა სახელმწიფო, იუგოსლავია ხომ არაა ცივი ომისას მიუმხობლობა რომ დაეჭირა და სინამდვილეში რუსეთისგან რუმინეთი და მეორე იცავდა, რაც მის შემთხვევაშიც საბოლოოდ ილუზია აღმოჩნდა და მიუმხებლობის პოლიტიკაც ისევე ჩაიშალა როგორც ხინკალი დიდხანს ხარშვისგან. ის კიდევ ცალკე საკითხია ამერიკასთან ერთად რომელია მეორე ზესახელმწიფო ყინულოვან ომში ჩასაბმელი: რუსეთი, ჩინეთი თუ ევროკავშირი.
მაგრამ, ჩემი აზრით, ყველაზე სამწუხარო ამდენი მონდომების მიუხედავად, ეროვნული ძირძველობის აუღიარებლობაა. ქართველებს ის კი არ გვიწევს დავამტკიცოთ, რომ ათასწლეულები ზესახელმწიფოებთან შეტენვის კი არა, შეტევის ხარჯზე შევინარჩუნეთ ეროვნულობა, არამედ, მსოფლიო ისტორიას ჩვენი ხანგრძლივი ეროვნულობის არსებობისაც კი არ სჯერა და ოფიციალურად, ორიოდე საუკუნეა ვცხოვრობთ როგორც ერი, ხალხი, რომელსაც ერთიანობის იდენტიფიცირება აქვს. საქმე ეროვნულობის განმარტებაში მდგომარეობს და დღეისთვის აღქმულ ეროვნულობის არსს ვერ ვაკმაყოფილებთ. მსოფლიო მასშტაბით სახელმწიფოებში ერებად თვითგაანალიზება მეთვრამეტე-მეცხრამეტე საუკუნეებიდან იწყება, თუმცა არსებობდნენ ადრეული ჩანასახები, გამონაკლისები სხვადასხვა სივრცეში და შეგვიძლია მათ სიასაც გავეცნოთ. აი, ქართველები კი არც ერთ ჩანასახში, გამონაკლისში არ მოვიხსენიებით, რადგან ჩვენი მხარეები დაქსაქსული იყო და ერთმანეთს ცარიზმის რუსეთამდეც და მერეც ვმტრობდით. არ შეინიშნება არც ერთი გვიანდელი ლიტერატურული ნაწარმოები სამშობლოს სიყვარულზე და ქართველურ სიმრთელეზე. რა ომიც გვქონდა პოლიტიკურ ნიშნულს ატარებდა და მოსახლეობა ბრძანების შემსრულებლად თუ მეფისადმი კეთილგანწყობისთვის იბრძოდა, კუთხური პატრიოტიზმის გამო მაინც. აი, როგორც “ვეფხისტყაოსანის” გარდა სხვა “ამირან-დარეჯნიანისავით” სადევ-გმირო რომანებში რაინდს მოპოვებული მზეთუნახავისადმი სიყვარული არ ამოძრავებდა. 37 წლის აჯანყებაშიც კი მხოლოდ ერთი რიგითი კაცი იყო ჩაბმული. ეროვნულობა კი თერგდალეულების შემოტანილია საქართველოში. იტალიელთა ეროვნულ-გამათავისუფლებელ მოძრაობით შთაგონებული ილია იწყებს დოკუმენტური და მხატვრული ნაშრომების გამოქვეყნებას წარსულში ერთმანეთის მიმართ გრანდიოზულ სიყვარულზე და იმაზე მეტი ხალხი აიყოლია, ვიდრე მამილო რომანტიკოსებმა შეძლეს. თუმცა ეროვნულობის იდეის რეალიზება ჟორდანიისას თუ შევძელით და ახლა სსრკს დაშლის მერე დავიწყეთ. ამიტომ ოფიციალური ისტორიით არც იმის უფლება გვაქვს ამერიკას ახლადგამოჩეკილი ერი ვუწოდოთ, ეროვნულობის აღქმის მიხედვით კი ნამდვილად აქვს ერის სტატუსი აქვს. რადგან თავის დროზე სხვადასხვა ქვეყნებიდან ჩასულმა ხალხებმა თავი ჰიბრიდულ ეროვნებად გააცნობიერეს და ჰოლივუდში ფილმებიც გადაიღეს, როგორ ებრძვიან მტრები და სწორედ ამერიკელები რომ იხსნიან ქვეყნებს პრობლემებისგან.
ამჯერად, ვდგავართ ნიკოფსიიდან დარუბანდამდე კი არა, მცოცავ საზღვრებს აქეთ და ვიძახით, რომ ქართველებმა ომის წაგება არ ვიცით. მახსოვს, აგვისტოს ომისას, რომელიც თურმე მოვიგეთ, ეკლესიაში რელიგიის მასწავლებელმა გადარჩენისთვის ბავშვებს ლოცვა აგვიკრძალა: ღმერთო, ისე იყოს როგორც შენ გსურს და არა ისე, როგორც მეო, რახან რუსების ჯარი შემოიყვანე, ჩვენი ცხოვრებისთვის ეგება უკეთესი იქნებაო. ქართველებს თურმე კრწანისის ომიც არ წაგვიგია, ჭიჭინაძე წერდა: კი ააოხრეს მთელი თბილისი, მაგრამ 1975 წლის 20 სექტემბრისთვის ერთი სპარსიც აღარ დარჩენილა საქართველოშიო. აღა-მაჰმად ხანის შემოსვლა რუსების მოწყობილი იყო და იოსებ აღუთოვისო, ეს იმ სომეხთა ეპისკოპოსის სომხეთის რუსეთთან შეერთება რომ უნდოდა თანამდებობის სანაცვლოდ. მაგრამ ამდგარან სომხები და აბანოში მოუწამლავთ. აი, პავლე I გიორგი მეფის ძმაკაცი იყო, გიო მას ქრისტეს ადარებდა და ქრისტიანობის მხსნელად მწვალებლებისგან. ჭიჭინაძე წერდა, რომ იმდენად ემეგობრებოდა ჩრდილოეთს, ლაზარევი დაუპატიჟია ჯარიანად, ანჩისხატის ეკლესიაში ადღესასწაულა, პარაკლისი გადაუხადა, დალოცა, დალია ორიოდე ყლუპი და არიქა, გინდა თუ არა, შენი ნათლია მე უნდა ვიყოო. ლაზარევმა: რახან ასეთი კაი კაცი ბრძანდებით, გაგიმხელ, რომ თქვენი ცოლი, მარიამ ციციშვილის ასული თქვენს შვილს სდომებია ცოლადო, მარხვაჭამიაა დავითიო, თქვენზე ამბობს, სნეულია და მოკვდებაო. მართლაც რომ მოკვდა გიორგი, ცოლსა და შვილზე ეჭვიანობით, სიონის ეკლესიაში სამი დღე ესვენა ატეხილი შფოთის გამო, ვერ კრძალავდნენ. ეს ის მარიამ ციცისშვილი იყო, გიოზე რომ ამბობდნენ, პირველი მეუღლე, დედა ცხრა შვილთა სათანადოდ ვერ გამოიგლოვა, 40-მდე მოიყვანაო. სინამდვილეში პოლიტიკური სვლა იყო გიორგი ხათად წოდებული ციციშვილის დანათესავება. მეფე ერეკლემ ის ყურების დაცვითაც დასაჯა ერთ დროს. აი, ის მარიამ დედოფალი მიშკარბაშად ნიკოლოზ ხიმშიაშვილი რომ ჰყავდა, როცა მეფის სიკვდილის მერე ლაზარევმა ძალადობა იხმარა მარიამზე. ნიკოლოზმა ლაზარევი მოკლა და მკვლელობა მარიამმა დაიბრალა. დავით ბატონიშვილსაც აქვს ეს აურზაური აღწერილი, რუსეთში რომ გადახვეწეს და მერე მცხეთაში ჩამოასვენეს 1851-ისთვის. აი, ასე სანტა-ბარბარას სიუჟეტივით შევუერთდით სპარსებისგან გაქცეული რუსეთს. ახლა რუსეთისგან დასაცავადაც შევუერთდებოდით ვინმეს რომ შეგვეძლოს. განვითარებადი ქვეყანა ვართ და, ბუნებრივია, თუ თავის შეკვლა არ გვინდა. თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ მე არ მიყვარს ან მიყვარს ჩემი ქვეყანა, იქნებ სწორედ ესაა სიყვარული, ვიღებდეთ ყოველნაირი საუცხოოდ გამზადებული მაკიაჟის გარეშე, თინეიჯერული მუწუკებით ცხვირზე და მაინც გვიყვარდეს.
Merz AnnA Blume 