არასდროს გავპარულვარ სახლიდან. არა იმიტომ, რომ რახან მეექვსე სართულზე ვცხოვრობდი სიმაღლის მეშინოდა, არც იმიტომ, რომ სურვილი არ მქონდა, მშობლებისგან მორალით მქონდა განსაზღვრული საქმის სიავ-სიკარგე.
სახლი, რომელიც ამოჩემებული მქონდა ჩვენი ბინის გვერდით მდებარეობდა. შიგ არავინ ცხოვრობდა, მაგრამ ძველი მეზობლის სუნი კაი ხანი იდგა.
თამარი ქართველი ებრაელი იყო. როგორც ამბობდნენ, მისი ოჯახი შევარდნაძემ გააწამა, მაგრამ ებრაელებს მასზე ცუდს ვერ დააცდენდი. თბილი ქალი კი იყო: მე და ჩემს ძმას ”ოქროს” გვეძახდა. მიკვირდა, ქვას რატომ გვადარებდა. გვიან გავიგე, რომ ოქრო ძვირფასი იყო.
ჩემი ძმის დაბადება სსრკს დაშლას დაემთხვა. მთელი ზამთარი უშუქობა იყო. ოჯახს ჩვილთან ერთად ცხოვრება განსაკუთრებით უჭირდა. თამარი გვსტუმრობდა და დაირით გვართობდა. ის დაირა წლების მერე ჩემს ძმას გაუტყდა, – ცუდი ხელი ჰქონდა. მახსოვს, დედამ ინერვიულა.
თუ შუქი მოვიდოდა, სერიალებს ვუყურებდით. მაშინ სერიალებს ყველა უყურებდა. კოცნის სცენის დროს ბავშვებს ხელებს თვალებზე გვაფარებდნენ, ისე, რომ არ ვიცოდით რატომ. პირველად აქედან გავიგე, როგორ ჩნდებიან ბავშვები: ”დინასტიის” პერსონაჟმა, შვილის კეთება ახლავე უნდა დავიწყოთო და მშობლებმა ხელები აგვაფარეს. ამ დღეს უკავშირდება ჩემი პირველი იმედგაცრუება ტვინში შეტენილ ღმერთზე, რომელიც ჯადოსნური ჯოხით სახავდა ბავშვებს.
ის ემოცია ახლაც მახსოვს: მიკვირდა. ისევე, როგორც მიკვირდა ყოველ აღდგომას დაყრილი ჭორი, რომ პარასკეობით ებრაელები ბავშვებს კლავენ და მათი სისხლიდან აცხობდნენ ნამცხვრებს. თამართან მისვლას იმ დღეებში ერიდებოდნენ, არც მისგან მიწოდებულ ”ნამცხვრებს” სინჯავდნენ. არა და კეთილი ქალი იყო, რაც თავი მახსოვს, შვილიშვილების დაწყვილებაზე ფიქრობდა: ბიჭი წუნია ყოლია, თქვენს გარიგებულს, მზეთუნახავიც რომ იყოს, არ მოვიყვანო. თამარი რომ მოხუცდა, მათთან გადავიდა საცხოვრებლად. ბინა დაცარიელდა, თუმცა თამარის სუნი რჩება.
****
იმ ხანებში ერთი მულტფილმი გადიოდა. პერსონაჟს პრინცესა რომი ერქვა. მამამაც ასე შემარქვა. და დამაჯერეს, რომ პრინცესები სახლიდან არ იპარებიან. ვერაფრით გავიხსენე მულტფილმის სახელი. მერე ”რომაული არდადეგები” ვნახე.
ხელახლა დავიწყე შეპარვისთვის მზადება. სიზმარში ხშირად ვიპარებოდი და ბინას ინტერიერს ვუცვლიდი. ასე არ ვიყავი მარტო მე. თურმე ჩემი ძმაც თავისებურად ცდილობდა შიგ შესვლას. ღამ-ღამობით, როცა ყველას გვეძინა, თითებით კედელს ფხაჭნიდა. რომ შევამჩნიეთ, უკვე ღრმა ხვრელი იყო. მოგეხსენებათ, სტალინური პროექტის სახლი სიფრიფანა კედლებით. დედამ ნაჩვრეტი პლასტერინით ამოავსო. მერე ვიგებ, რომ ჩემმა მეგობარმა პირადი ცხოვრება მეზობელთან კედელში ხვრელით ააწყო და ასე პლატონურად უყვარდა მასთან სახლში მისვლის გარეშე.
თამარმა ბინის გასაღები ჩვენ დაგვიტოვა. ჩაშვებული წყალი ან მუშების-შესვლა გამოსვლა რომ გვეკონტროლა. აქამდე ზოგი მდგმური, თუ გასაღები სახლში დარჩებოდა, ჩვენგან იპარებოდა სახლში. მე ვუყურებდი, როგორ იპარებოდნენ. სიხშირის გამო ამ სანახაობას შევეჩვიე.
****
სახლმა ბევრი მდგმური გამოიცვალა. ძირითადად, სტუდენტ ბიჭებზე ქირავდებოდა. აღარც მეზობლების ინსტიტუტი იყო, ყავისთვის რომ დადგომოდი. მეზობლებს გარეგნობითაც ვერ ვცნობდი. უბრალოდ ვიცოდი, რომ მდგმურებს უჩიოდნენ: თქვენგან ხმაურიაო, -საყვედურისთვის ურეკავდნენ თამარს.
მერე თამარი გარდაიცვალა. მე და დედა პანაშვიდზე წავედით. მაინტერესებდა, მისმა შვილიშვილმა როგორი ცოლი მოიყვანა. ვერ ვნახე.
ბინას კი ქირაობდნენ მეგობრები, შეყვარებულები, ცოლ-ქმარი.. როცა ბიჭი მეზობლები აივანზე გამოდიოდნენ, მამა აივანზე დგომას მიშლიდა: პრინცესები ბიჭების საუბრებს არ ისმენენო. მე კი მათ სახლში ყოველთვის მინდოდა შეპარვა. განსაკუთრებით მაშინ, როცა შიგ არავინ ცხოვრობდა.
როცა ვიღაც მომეწონა, სურვილი მქონდა, იმ სახლში მასთან მეცხოვრა. გასაღებს ვუყურებდი, როცა მამამ თქვა: რატომ არ ვუჯერებდით თამარს, მისგან ეს სახლი უნდა გვეყიდაო. თამარა ბებო და მისი დაირა ყველას გვიყვარდა.
მერე მამამ გვითხრა, რომ ფული გვჭირდებოდა და ბინას ვყიდითო. ოღონდ სახლი არ გაგვეყიდა და დავშორდები მეთქი იმ ბიჭს, – ღმერთს ვუთხარი. მერე გადავიფიქრე, – სახლი ცარიელი კარკასი გახდა სიმბოლურ დატვირთვებს მოკლებული. და როცა ჩემმა ძმამ ახალი სახლი ნახა, მითხრა: შენ მოგეწონება, მესამე სართულია, აივნიდან ყვავილები მიწამდე ეშვება, – ადვილად გადაიპარები, – გამიკვირდა, საიდან იგრძნო მეთქი. ალბათ ეს ზოგადი ოცნებაა.
თამარის მერე იმ სახლში პირველად შარშან მოვხვდი. და-ძმა ცხოვრობდა. მათ დამპატიჟეს იქ, სადაც ყოველთვის მინდოდა შეპარვა. არქიტექტურა შეცვლილი იყო მთლიანად. თამარის სუნი აღარ იდგა. რომელიღაც სუნამოს სუნი უფრო.
როცა ახალ სახლში გადავედით, კედელზე ნაჩვრეტები და პლასტერინები შევნიშნეთ. გაგვეღიმა. ახლა დედა დგას აივანთან და ამბობს: იმ მთის იქით, ჩემი სახლია. მე კი ვფიქრობ: იმ მთის იქით, ჩემი ოცნება იყო, რომელიც არ გავრისკე. ისტორია არ არის სახლზე. ჩემზეა. მას შემდეგ ყველა ოცნებას ვრისკავ.
ძალიან,ძალიან მომეწონა,ისე ნელა ვკითხულობდი თითოს გემოს ვუსინჯავდი ყველა სტრიქონს…მე ძველი სახლები მომწონდა ყოველთვის ,სადაც არავინ ცხოვრობდა…ახლაც თვალებათ ვიქცევი ხოლმე,როცა ქეთევან დავიდოვნას სახლთან ჩავივლი…(სოფლის პირველი მასწავლებელი) სამუდამოდ გამოიკეტა მისი სახლის კარები,მე მენატრება იქ შესვლა,სადაც კედელზე დაკიდულ სარკეში ძალიან ლამაზი ვჩანდი…მისი წიგნის კარადა,ხომ თავგზას მიბნევდა….საინტერესოაარა ბედი ეწია მის ხელშევლებულ ნივთებს?–ეს შენ გამახსენე…კარგად წერ.-გმადლობ.
შენც დაწერე მასზე, გამიხარდება.
გამოხმაურება: ბებიები « merzannablume